همه مضراتی که چاقی برای سلامتی دارد
همه مضراتی که چاقی برای سلامتی دارد - آبی روز
- همه مضراتی که چاقی برای سلامتی دارد - آبی روز
تحقیقات متعدد نشان میدهد که اضافه وزن و ناهنجاریهای روحی رابطه مستقیمی با یکدیگر دارند. طبق آخرین آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اکنون 24 درصد جمعیت بالای 20 سال و 20 درصد کودکان بالای پنج سال کشور مبتلا به چاقی بوده و این چاقی رو به افزایش است.چاقی علاوه بر عوارض جسمی متعدد، آثار روحی و روانی مخربی نیز روی فرد دارد؛ مطالعات انجام شده نشان میدهد که اضطراب و اختلالات روحی از جمله افسردگی در افراد چاق 25 درصد بیشتر از افراد عادی است.
اختلال در چربیهای خونرژیمهای غذایی دارای چربیهای اشباع شده مانند گوشت قرمز یا غذاهای سرخ شده میتوانند علاوه بر ایجاد چاقی، موجب افزایش کلسترول بدخون (الدیای) و تری گلیسیرید و پایین آمدن سطح کلسترول خوب خون (اچ دی ال) شود. تری گلیسیریدها بیشترین میزان چربی در غذاها و همچنین بیشترین درصد چربی در بدن را شامل میشوند؛ در طولانی مدت اختلال در سطح چربیهای خون، باعث تصلب شرائین میشود زیرا چربیهای اضافه در جدار رگها رسوب میکنند. تصلب شرائین نیز موجب افزایش خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر و سکته مغزی میشود.
بیماری عروق کرونر
بیماری عروق کرونر یکی از اشکال بیماریهای قلبی و عروقی است که از رسوب چربی در جدار سرخرگهای کرونر (سرخرگهایی که به قلب خون رسانی میکنند) ایجاد میشود. پس از مدتی، رسوب این چربیها باعث تنگتر شدن دیواره داخلی عروق شده و خون کمتری به بافت قلب میرسد. کاهش خون رسانی به قلب نیز موجب آنژین صدری (درد قفسه سینه) میشود.وی تاکید میکند: انسداد کامل عروق قلبی میتواند باعث سکته قلبی شود.
اعتماد به نفس و چاقی
اغلب افراد دچار اضافه وزن و چاقی، از اعتماد به نفس پایین و ترسهای بیهوده و بی دلیل رنج میبرند. تحمل افراد چاق در برابر گرمای محیط کمتر است، در انجام فعالیتهای فیزیکی دچار مشکل هستند. به نظر میرسد این مشکلات اجتماعی و روانشناختی حتی بیش از مشکلات جسمی مربوط به چاقی، افراد مبتلا به این عارضه را آزار میدهد.
با افزایش وزن، بافت چربی نیز بیشتر شده و این بافت برای زنده ماندن نیاز به اکسیژن و سایر موادغذایی دارد که باید توسط جریان خون تامین شود. با افزایش نیاز به اکسیژن و مواد مغذی، حجم خون و مقدار فشار وارد شده بر سیستم گردش خون، افزایش یافته و هر چه حرکت خون در سیستم گردش خون بیشتر شود، فشار بیشتری بر دیواره سرخرگهای فرد وارد میشود. علاوه بر این، چاقی باعث افزایش سطح هورمون انسولین در خون شده که این هورمون علاوه بر کنترل قند خون، موجب نگهداشتن آب و نمک در رگها و افزایش حجم خون میشود.
همچنین چاقی باعث افزایش تعداد ضربان قلب و کاهش ظرفیت عروق برای جابهجایی خون شده که تمام این عوامل موجب پرفشاری خون میشوند. چاقی عامل اصلی ایجاد دیابت نوع دو است، افزایش چربی، موجب افزایش مقاومت بدن به اثر هورمون انسولین شده، بنابراین، این هورمون نمیتواند با مقادیر طبیعی قبلی، وظیفه خود یعنی کنترل قند را به درستی انجام دهد و قند خون بالا میرود.
چاقی و سکته مغزی
چاقی باعث تصلب شرائین و رسوب چربی در جدار سرخرگها میشود که میتواند سرخرگهای مغزی را نیز درگیر کند و باعث تنگ شدن عروق مغزی شود.زارعی میافزاید: اگر لخته خونی در این عروق باریک ایجاد شود، میتواند به طور ناگهانی باعث انسداد جریان خون به منطقهای از مغز فرد شده و منجر به سکته مغزی شود.سایش مفاصل (استئوآرتریت) را از دیگر پیامدهای چاقی است. در افراد چاق به علت افزایش فشار وارده بر مفاصل بهویژه مفاصل زانو، ران و مهرههای پایین کمری، غضروف مفصلی تخریب شده و موجب ایجاد درد و سفتی آنها میشود.
توقف تنفس در خواب
توقف تنفس در خواب بهویژه در افراد چاقی که زیاد خور خور میکنند، دیده میشود. این افراد هنگام خواب شبانه، به علت انسداد مسیرهای هوایی ریهها برای مدت کوتاهی دچار توقف تنفس شده و مکررا در طول شب بیدار میشوند.زارعی میافزاید: این افراد در نتیجه، خواب با کیفیتی در شب ندارند و در طول روز نیز به علت اختلال در خواب شبانه خود، دچار گیجی بوده و مرتب چرت میزنند. تحقیقات نشان داده، بیشتر افراد دارای وقفه تنفسی در خواب دچار اضافه وزن بوده و گردنی بزرگ و راه هوایی باریکی دارند.
چاقی و سرطان
انواعی از سرطانها با اضافه وزن همراه هستند که در زنان میتوان به سرطان سینه، سرطان رحم، سرطان تخمدان و سرطان کیسه صفرا اشاره کرد. مردان چاق نیز در معرض خطر نسبتا بالاتری برای ابتلا به سرطانهای کولون (روده بزرگ)، رکتوم (راست روده) و پروستات هستند.
چاقی و بیماری کیسه صفرا
به علت تجمع چربی اضافی در بدن افراد چاق، کلسترول بیشتری نیز در بدن آنها وجود دارد که این کلسترول اضافی میتواند در کیسه صفرا رسوب کند و باعث سنگ کیسه صفرا شود. همچنین کاهش وزن سریع(یعنی بیش از 5/1 کیلو گرم در هفته) نیز باعث ایجاد سنگ کیسه صفرا میشود.
ایرنا